| Beleidsplan 2019 t/m 2022 voor de Protestantse Gemeente te Opperdoes. Woord vooraf: Een beleidsplan is in gemeenten die behoren tot de Protestantse Kerk in Nederland een notitie waarin duidelijk wordt waar de gemeente voor staat, wat zij de komende vier jaar van plan is en hoe zij dat wil bereiken. Het beleidsplan helpt de gemeente om keuzes te maken en knopen door te hakken. Wie zijn wij? De geschiedenis van de Protestantse Gemeente te Opperdoes. De Protestantse Gemeente te Opperdoes is ontstaan door het samengaan van de Nederlandse Hervormde Gemeente te Opperdoes en de Gereformeerde Kerk van Opperdoes. De samenwerking tussen beide kerkelijke gemeenten dateert al uit de jaren zeventig van de vorige eeuw en kreeg nader vorm in de federatie van 2009 en werd op 30 december 2010 bevestigd in een fusie. Het ledental Op 31 december 2018 stonden er 434 leden ingeschreven vanuit 244 pastorale eenheden. De verdeling over de diverse leeftijdsgroepen was als volgt: Leeftijd: 0-9 19 10-19 46 20-29 34 30-39 28 40-49 47 50-59 50 60-69 90 70-79 73 80-89 38 90-99 9 Totaal 434 Van deze 434 leden waren er 244 belijdend lid, 160 dooplid en 30 zonder doop of belijdenis. Vergeleken met het ledenaantal per 19 november 2014, aan de vooravond van het vorige beleidsplan (2015 tot en met 2018) is er een terugloop van 54 leden en 16 pastorale eenheden. Oorzaken zijn onder andere het verlies van jongeren, overlijden van (oudere) gemeenteleden en een laag geboortecijfer. De grootste groep binnen de gemeente is de leeftijdsgroep tussen de 50 en de 80 jaar. De betrokkenheid is in deze groep het grootst. Er is op papier nog wel een grote groep kinderen en jongeren, maar de interesse voor en betrokkenheid bij het gemeenteleven van deze groep is tanende. Doordat er een grote groep ouderen is, ligt er veel druk ligt op het pastoraat. De gemeente krijgt in toenemende mate te maken met de negatieve gevolgen van vergrijzing. Dat uit zich behalve de groeiende behoefte aan pastorale zorg ook in een zeer geleidelijke afname van het kerkbezoek. Bovendien wordt het steeds moeilijker om voldoende ambtsdragers en vrijwilligers voor activiteiten te vinden. Daar staat tegenover dat de gemeenteleden in financiële zin laten blijken dat het in stand houden van de plaatselijke gemeente belangrijk voor hen is. Identiteit Als gemeente willen we gemeente van Jezus Christus zijn, levend in de navolging van Christus, met alle beperkingen die ons mens zijn inhoudt. We vertrouwen hierbij op Gods eeuwige betrokkenheid op mensen. Een ‘gemeente’ is geen gemeenschap van mensen op zich, maar van mensen die willen leven in relatie met God en met elkaar, uitgaande van het grote gebod: Hij antwoordde: ‘Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand. Dat is het grootste en eerste gebod. Het tweede is daaraan gelijk: heb uw naaste lief als uzelf. ( Mat. 22, 37-39) Daarom mogen wij als kerkgemeenschap geloven dat we mogen: – leven in vertrouwen op God, wiens naam is: Ik zal er zijn. – leven in navolging van Jezus Christus. – leven in vertrouwen op Gods nabijheid door zijn Heilige Geest, die ons inspireert om kerk te zijn in de wereld nu. Protestantse Gemeente te Opperdoes Als Protestantse Gemeente hebben wij deel aan het protestants erfgoed en staan wij bewust in de traditie die onze protestantse kerk heeft voortgebracht en maken wij deel uit van de Protestantse Kerk in Nederland Opperdoes is de plaats waar het kerkgebouw staat en waar de meeste samenkomsten plaatsvinden. Het bereik van onze gemeente gaat tot over de dorpsgrens, want sommige gemeenteleden wonen in omliggende plaatsen. Van oudsher is Opperdoes een agrarische gemeenschap. Dat is nog steeds herkenbaar. De gemeenteleden die tot de beroepsbevolking behoren zijn werkzaam in een groot aantal verschillende bedrijfstakken dan wel sectoren. Veel mensen, die niet meer tot de beroepsbevolking behoren, zijn actief als vrijwilliger bij diverse verenigingen en organisaties, of hebben zorgtaken voor leden van het eigen gezin of voor dat van hun kinderen. Veel mensen hebben het druk: jongeren met studie en sport, volwassenen met werk of zorgtaken. Het gevolg is een verminderd bezoek van kerkelijke activiteiten en een verminderde beschikbaarheid voor vrijwilligerswerk in de kerk. Desondanks zijn er nog altijd veel mensen die zich voor de kerk inzetten. Meer over de kerkelijke ligging van Opperdoes, de context. Opperdoes als geheel staat in de omgeving bekend als een orthodox protestants dorp. In het dorp zijn nog twee andere kerken. De Christelijke Gereformeerde kerk (CGK) is een streekgemeente die qua grootte vergelijkbaar is met de Protestantse Gemeente. Er is ook een kleine streekgemeente die hoort bij de Gereformeerde Gemeenten. Er is enige samenwerking met de CGK op het gebied van het diaconaat en de avondsluitingen in verzorgingshuis ‘Almere’. Er moet worden vastgesteld dat de bevolking van het dorp in de afgelopen jaren in hoog tempo is geseculariseerd en dat die secularisatie ook niet voorbij is gegaan aan de Protestantse Gemeente Veelkleurigheid Het overgrote deel van de gemeenteleden behoort tot de grote middengroep van de Protestantse Kerk in Nederland. Aansluitend bij het toenemende individualisme in de samenleving is die middengroep veelkleurig. Daarin participeren mensen met opvattingen die variëren van tamelijk orthodox tot bijna vrijzinnig. In die variatie ligt het gevaar van conflicten, maar ook de kans tot het voeren van goede geloofsgesprekken. De Bijbel speelt in de geloofsbeleving een belangrijke rol. De gemeente zoekt naar de zeggingskracht van de verhalen in relatie tot haar levensvragen en ervaringen. Wat willen wij? Het profiel van de gemeente – Wij willen graag het Evangelie vertolken in de samenleving, door op grond van het Evangelie en de Bijbelse verhalen te zoeken naar antwoorden op onze levensvragen en maatschappelijke vraagstukken. – Wij willen graag een missionaire gemeente zijn, door een duidelijk dienende rol in de samenleving te spelen. Dat wil zeggen dat onze verkondiging, ons pastoraat en ons diaconaat niet beperkt blijft tot degenen die in onze gemeente staan ingeschreven. – Wij willen graag een open en gastvrije gemeente zijn. – Als gemeente willen wij een open oog en oor hebben voor de vragen die vanuit de samenleving op ons af komen en voor de behoeften die er bestaan bij jong en oud op het gebied van geloof en zingeving. Waartoe bestaat de Protestantse Gemeente van Opperdoes? a. Om de lofzang gaande houden. Door het organiseren van erediensten in velerlei vormen wil onze gemeente haar bijdrage leveren aan de opdracht van de wereldwijde kerk om de lofzang overal op aarde – dus ook in Opperdoes – gaande te houden. b. Tot opbouw, toerusting en vorming van het geloof van de gemeenteleden in verbondenheid met God en met elkaar. c. Om vorm te geven aan Christus’ opdracht in de wereld conform de zendingsopdracht (Mat. 28:18) en om de opdracht voor dienst in de wereld (Mat. 25:40) gestalte te geven. Wij willen dat vierend, lerend en dienend en spelend proberen te doen: Vierend: in de eredienst rond Schrift en Tafel, in samenkomsten waarin we God de eer geven, open en gastvrij, een ieder nodigend. Lerend: in activiteiten, waardoor we elkaar helpen ons geloof te verdiepen, onze individuele levensstijl daarop af te stemmen en samen ons gemeente-zijn meer en meer vorm te geven. Dienend: in activiteiten waarin we dienstbaar zijn aan God, aan elkaar en aan de samenleving in pastoraat en diaconaat. Spelend: hierbij staat de ontmoeting centraal. Om het gemeente zijn ook in het dagelijks leven vorm te geven worden er diverse activiteiten georganiseerd die een ontspannen samenzijn van jong en oud bevorderen. Onze Opdracht: Kerk zijn in deze wereld, open en gastvrij, aanwezig in Gods Naam. We willen daarbij ook open staan voor buurgemeentes en deelnemen aan wat bovenplaatselijk door de Protestantse Kerk in Nederland wordt georganiseerd in classicaal of ‘Ring’-verband Uitdagingen: Mensen tot 60 jaar meer betrekken bij het kerkelijk leven. Samenwerking zoeken op verschillende terreinen met andere protestantse gemeenten. Hieronder valt ook een verder onderzoek naar de noodzaak van en mogelijkheden voor samenwerking met de Protestantse Gemeente Medemblik. Hierbij wordt gedacht aan samenwerking op diaconaal gebied en op het gebied van Vorming en Toerusting. Er wordt van uitgegaan dat elke gemeente zijn eigen vierplek houdt. Er kunnen enkele gezamenlijke diensten worden gehouden om elkaar te ontmoeten. Binnen de classis Noord-Holland bevindt de gemeente zich in de Ring West-Friesland, die tot doel heeft het geestelijk leven te bevorderen. Hoe kunnen we daaraan een bijdrage leveren? Concrete uitwerking van bovenstaande Ad a. Vierend De eredienst. Elke zondag wordt de eredienst gehouden. De orde van dienst van de eredienst is gebaseerd op de orde van dienst zoals deze wordt aangegeven in het Dienstboek van de Protestantse Kerk in Nederland. In de zondagse eredienst wordt in principe uitgegaan van het oecumenisch leesrooster van de Raad van Kerken, zowel in de dienst als in de kindernevendienst. Voor liederen wordt gebruik gemaakt van het Liedboek ‘Zingen en bidden in huis en Kerk’ en verder uit de schat van liederen die de christelijke kerk heeft voortgebracht en voortbrengt. Binnen de bestaande orde van dienst wordt gezocht naar meer afwisseling in de dienst. De bestaande orde van dienst kent het schema: Dienst van voorbereiding- Dienst van het Woord- Dienst van het antwoord. Dit schema fungeert als geraamte, als basis voor de eredienst. Daarbinnen kan gevarieerd worden; bijvoorbeeld door afwisselend te kiezen voor een kyriegebed met een glorialied of een gebed van verootmoediging met genadeverkondiging en leefregel; door een preek in gedeelten of een vertelling in plaats van de preek; door het inzetten van filmpjes of foto’s ter overdenking. In de eredienst wordt gepoogd om ook de taal zo toegankelijk mogelijk te houden, daarbij geldt echter wel dat er bepaalde begrippen zijn, die heel specifiek bij een kerkdienst horen en waarbij wel enige kennis vooraf, of nadere uitleg, gewenst is. In de eredienst wordt gebruik gemaakt van schermen waarop de liederen geprojecteerd worden en waarop desgewenst afbeeldingen kunnen worden getoond. De diensten kunnen ook thuis beluisterd worden via ww.kerkdienstgemist.nl of via de kerktelefoon. Er zijn per jaar minimaal vier diensten van Schrift en Tafel. Ook in verzorgingshuis Almere worden vier diensten van Schrift en Tafel aangeboden. Het kerkelijk seizoen, dat loopt van september tot de zomervakantie, begint met een startdienst en ’s middags een Vesper. Het kerkelijk jaar begint op de eerste zondag van advent (vier zondagen voor kerstmis) en wordt afgesloten met een dienst op de zondag voorafgaand aan de eerste zondag van advent, waarin overledenen van het afgelopen kerkelijk jaar worden herdacht. Voor kinderen van de basisschoolleeftijd is er wekelijks kindernevendienst en voor de tieners 1 x per maand tienerdienst. Voor de allerkleinsten is er oppasdienst. Uitdaging: Kinder- en tienerdienst in stand houden. De groep kinderen die naar de nevendienst komt wordt kleiner, maar er zijn ook minder mensen om nevendienst te geven en om oppasdienst voort te zetten. Diensten rond en op de kerkelijke feestdagen. Kerstnachtdienst in de Dorpskerk met medewerking van de muziekvereniging T.A.V.E.N.U. Gezinsdiensten op Eerste Kerstdag en Paasmorgen zijn laagdrempelig en uitnodigend. Bijzondere aandacht voor het Triduüm van Pasen (Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Stille Zaterdag) met een viering van de Maaltijd van de Heer op Witte Donderdag. Er is een dienst op Hemelvaartsdag. Er is met Pinksteren een buitendienst. Op Dank- en Biddag voor gewas en arbeid wordt een avonddienst gehouden. In de Veertigdagentijd kan er een Vesper gehouden worden. Diensten in het zorgcentrum Almere: 1x per maand een avondsluiting in samenwerking met de Christelijke Gereformeerde Kerk. 4 x per jaar een zondagmiddagdienst van Schrift en Tafel. Maandelijkse vertelvieringen in de huiskamer. Gelegenheidsdiensten voor rouw en trouw. Voor een overleden gemeentelid kan er wanneer de nabestaanden dat wensen een afscheidsdienst/ dankdienst voor het leven worden gehouden. Een huwelijk, dat voor de burgerlijke stand is voltrokken, kan (in)gezegend worden in een kerkdienst, waarbij als voorwaarde geldt dat in ieder geval een van de beide partners lid van de Protestantse Gemeente te Opperdoes is. Uitdagingen: Gebruik van moderne media in de diensten, bijvoorbeeld het gebruik van YouTube filmpjes en afbeeldingen. Meer gemeenteleden bij de diensten betrekken. Ad b. Lerend. Door activiteiten van de commissie Vorming en Toerusting (V&T) en door de preek in de zondagse eredienst. De huidige activiteiten zijn: Kringwerk: Bijbelkring en gesprekskring. Leerhuis. Catechese en Youth Alpha voor tieners. Catechese/gesprekskring voor jong volwassenen wanneer daar behoefte aan bestaat. Vrouwencontactgroep. Leesgroep. Een gemeenteavond met een speciaal onderwerp. Uitdagingen: Activiteiten die ook mensen vanuit het dorp aanspreken. Activiteiten om jonge gezinnen te bereiken. Problemen: Er is een gebrek aan vrijwilligers om nieuwe activiteiten op te zetten of bestaande in stand te houden. Dat speelt bijvoorbeeld bij het jeugd- en jongerenwerk. Jongeren en ook jonge gezinnen hebben het erg druk. Het is daardoor lastig om een avond te plannen. Ad c. Dienend. Materiële zorg Het in standhouden van kerkelijk werk en gebouwen door de inzet van het College van Kerkrentmeesters en vrijwilligers. Binnen het gebouw vinden waar mogelijk vernieuwingen en moderniseringen plaats met het oog op toegankelijkheid, gebruiksgemak en het gebied van duurzaamheid. Zorg voor elkaar in Gods naam in pastoraat en diaconaat: Pastoraal bezoek bij lief en leed: Het pastoraat wordt bedreven door predikant en ouderlingen en contactpersonen. Er zijn vier ouderlingen voor het pastoraat: een jeugdouderling, een ouderling als aanspreekpunt voor de leeftijdsgroep tot 60 jaar en twee ouderlingen voor de groep van zestig jaar en ouder. Ouderenbezoek, ziekenpastoraat en rouwpastoraat en bezoek bij bijzondere gebeurtenissen door predikant, ouderlingen en/of contactpersonen. Het uitdelen van een roos aan alle geslaagden uit het dorp en die uit onze kerkelijke gemeente in omliggende plaatsen. Er wordt ook ingespeeld op concrete gebeurtenissen binnen de gemeente. Door de diaconie: Jaarproject zendings- ontwikkelingswerk. Steun aan Dorcas voedselactie. Sponsoren van een kind in ontwikkelingsland. Noodhulp in de wereld. Steun aan de zending. Steun aan de voedselbank. Steun aan ‘Schuldhulpmaatje’ Meedoen aan de dorpsveiling ten behoeve van een project of goed doel. Geldelijke steun aan verschillende organisaties en indien nodig aan personen. Vakantie voor een gemeentelid. Een ‘uitje’ voor ouderen en een ‘uitje’ voor bewoners van Huize Almere die gebonden zijn aan een rolstoel. Uitdagingen: Meer gemeenteleden betrekken bij het werk van de diaconie, zodat niet alles op het college van diakenen neerkomt. Meer naar buiten treden met acties zodat ook andere bronnen dan collecten en giften van eigen gemeenteleden worden aangeboord. Samenwerking bij acties en hulpverlening met diaconieën uit de Ring West-Friesland Missionair werk: Kerk in en voor het dorp zijn door betrokken te zijn bij dorpsactiviteiten. Activiteiten voor kennismaking en ontmoeting: wandelingen, museum-en activiteitenbezoek. Uitdaging: Contact en samenwerking met andere organisaties in het dorp. Ad d Spelend Door de missionaire commissie worden wandelingen en excursies georganiseerd die het karakter hebben van ontmoeting en kennismaking. Voor kinderen worden er knutselmiddagen georganiseerd en een kerstviering op Tweede Kerstdag Met enige regelmaat wordt er een maaltijd georganiseerd zodat gemeenteleden elkaar in een ontspannen sfeer kunnen ontmoeten. Uitdagingen algemeen: Hoe betrek je jongeren bij het kerkelijk werk? Nu lukt dat slechts incidenteel. (Jongeren worden al wel ingeschakeld bij het bedienen van de laptop en de beeldschermen tijdens de erediensten). Hoe bereik je buitenkerkelijken? Hoe blijf je financieel gezond? Onze gemeente krijgt in toenemende mate te maken met tekorten op de exploitatierekening. Gelukkig zijn er wel de nodige reserves. Hoe kun je voldoende ambtsdragers vinden? Uit de leeftijdsgroep 25-60 jarigen zullen de ambtsdragers van de toekomst moeten komen. Het is daarom van groot belang hen bij de kerk betrokken te houden. Wie gaat het allemaal organiseren? Dus hoe vinden we naast ambtsdragers voldoende vrijwilligers? Er mag niet vanuit gegaan worden dat de predikant en de kerkenraad alles wel doen. Opperdoes 13 juni 2019 |