Beleidsplan 2019 t/m 2022
voor de Protestantse Gemeente te Opperdoes.
Woord vooraf:
Een beleidsplan is in gemeenten die behoren tot de Protestantse Kerk in
Nederland een notitie waarin duidelijk wordt waar de gemeente voor staat, wat
zij de komende vier jaar van plan is en hoe zij dat wil bereiken. Het
beleidsplan helpt de gemeente om keuzes te maken en knopen door te hakken.
Wie zijn wij?
De geschiedenis van
de Protestantse Gemeente te Opperdoes.
De Protestantse Gemeente te
Opperdoes is ontstaan door het samengaan van de Nederlandse Hervormde Gemeente
te Opperdoes en de Gereformeerde Kerk van Opperdoes.
De samenwerking tussen
beide kerkelijke gemeenten dateert al uit de jaren zeventig van de
vorige eeuw
en kreeg nader vorm in de federatie van 2009 en werd op 30 december 2010
bevestigd in een fusie.
Het ledental
Op 31 december 2018
stonden er 434 leden ingeschreven vanuit 244 pastorale eenheden.
De verdeling
over de diverse leeftijdsgroepen was als volgt:
Leeftijd:
0-9
19
10-19 46
20-29 34
30-39 28
40-49 47
50-59 50
60-69 90
70-79 73
80-89 38
90-99 9
Totaal 434
Van deze 434 leden
waren er 244 belijdend lid, 160 dooplid en 30 zonder doop of belijdenis.
Vergeleken met het
ledenaantal per 19 november 2014, aan de vooravond van het
vorige beleidsplan (2015 tot en met 2018) is
er een terugloop van 54 leden en 16 pastorale eenheden.
Oorzaken zijn onder
andere het verlies van jongeren, overlijden van (oudere) gemeenteleden en een laag
geboortecijfer.
De grootste groep
binnen de gemeente is de leeftijdsgroep tussen de 50 en de 80 jaar.
De betrokkenheid is in
deze groep het grootst. Er is op papier nog wel een grote groep kinderen
en
jongeren, maar de interesse voor en betrokkenheid bij het gemeenteleven van
deze groep is tanende.
Doordat er een grote groep ouderen is, ligt er veel druk
ligt op het pastoraat. De gemeente krijgt in
toenemende mate te maken met de
negatieve gevolgen van vergrijzing. Dat uit zich behalve de groeiende behoefte
aan pastorale zorg ook in een zeer geleidelijke afname van het kerkbezoek. Bovendien
wordt
het steeds moeilijker om voldoende
ambtsdragers en vrijwilligers voor activiteiten te vinden.
Daar staat tegenover
dat de gemeenteleden in financiële zin laten blijken dat het in stand houden
van de plaatselijke gemeente belangrijk voor hen is.
Identiteit
Als gemeente willen we
gemeente van Jezus Christus zijn, levend in de navolging van Christus, met alle
beperkingen die ons mens zijn inhoudt. We vertrouwen hierbij op
Gods eeuwige betrokkenheid
op mensen. Een ‘gemeente’ is geen gemeenschap van mensen op zich,
maar van
mensen die willen leven in relatie met God en met elkaar, uitgaande van het
grote gebod:
Hij antwoordde: ‘Heb de
Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw
verstand.
Dat is het grootste en eerste gebod. Het tweede is daaraan gelijk:
heb uw naaste lief als uzelf.
( Mat. 22,
37-39)
Daarom mogen wij als
kerkgemeenschap geloven dat we mogen:
- leven in vertrouwen op
God, wiens naam is: Ik zal er zijn.
- leven in navolging van
Jezus Christus.
- leven in vertrouwen op
Gods nabijheid door zijn Heilige Geest, die ons inspireert om
kerk te zijn in de wereld nu.
Protestantse Gemeente te
Opperdoes
Als Protestantse Gemeente
hebben wij deel aan het protestants erfgoed en staan wij bewust in
de traditie
die onze protestantse kerk heeft voortgebracht en maken wij deel uit van de
Protestantse
Kerk in Nederland
Opperdoes is de plaats waar
het kerkgebouw staat en waar de meeste samenkomsten plaatsvinden.
Het bereik
van onze gemeente gaat tot over de dorpsgrens, want sommige gemeenteleden wonen
in omliggende plaatsen.
Van oudsher is Opperdoes een
agrarische gemeenschap. Dat is nog steeds herkenbaar.
De gemeenteleden die tot de beroepsbevolking
behoren zijn werkzaam in een groot aantal
verschillende bedrijfstakken dan wel
sectoren. Veel mensen, die niet meer tot de beroepsbevolking
behoren, zijn
actief als vrijwilliger bij diverse verenigingen en organisaties, of hebben
zorgtaken
voor leden van het eigen gezin of voor dat van hun kinderen. Veel
mensen hebben het druk:
jongeren met studie en sport, volwassenen met werk of
zorgtaken. Het gevolg is een
verminderd bezoek van kerkelijke activiteiten en
een verminderde beschikbaarheid voor
vrijwilligerswerk in de kerk. Desondanks
zijn er nog altijd veel mensen die zich voor de kerk inzetten.
Meer over de kerkelijke
ligging van Opperdoes, de context.
Opperdoes als geheel staat
in de omgeving bekend als een orthodox protestants dorp.
In het dorp zijn nog twee
andere kerken. De Christelijke Gereformeerde kerk (CGK) is een
streekgemeente
die qua grootte vergelijkbaar is met de Protestantse Gemeente. Er is ook een
kleine streekgemeente die hoort bij de Gereformeerde Gemeenten. Er is enige
samenwerking met de
CGK op het gebied van het diaconaat en de avondsluitingen
in verzorgingshuis ‘Almere’.
Er moet worden vastgesteld
dat de bevolking van het dorp in de afgelopen jaren in hoog tempo
is
geseculariseerd en dat die secularisatie ook niet voorbij is gegaan aan de
Protestantse Gemeente
Veelkleurigheid
Het overgrote deel van de
gemeenteleden behoort tot de grote middengroep van de Protestantse Kerk
in
Nederland. Aansluitend bij het toenemende individualisme in de samenleving is
die middengroep
veelkleurig. Daarin participeren mensen met opvattingen die
variëren van tamelijk orthodox tot
bijna vrijzinnig. In die variatie ligt het
gevaar van conflicten, maar ook de kans tot het voeren van goede
geloofsgesprekken. De Bijbel speelt in de geloofsbeleving een belangrijke rol.
De gemeente zoekt
naar de zeggingskracht van de verhalen in relatie tot haar
levensvragen en ervaringen.
Wat willen wij?
Het profiel van de gemeente
- Wij willen graag het Evangelie vertolken in de
samenleving, door op grond van het Evangelie
en de Bijbelse verhalen te zoeken
naar antwoorden op onze levensvragen en maatschappelijke
vraagstukken.
- Wij
willen graag een missionaire gemeente zijn, door een duidelijk dienende rol in
de
samenleving te spelen. Dat wil zeggen dat onze verkondiging, ons pastoraat
en ons
diaconaat niet beperkt blijft tot degenen die in onze gemeente staan
ingeschreven.
- Wij willen graag een open en gastvrije
gemeente zijn.
- Als gemeente willen wij een open oog en oor
hebben voor de vragen die vanuit de
samenleving op ons af komen en voor de
behoeften die er bestaan bij jong en oud op
het
gebied van geloof en zingeving.
Waartoe bestaat de
Protestantse Gemeente van Opperdoes?
a. Om de lofzang gaande houden.
Door
het organiseren van erediensten in velerlei vormen wil onze gemeente haar
bijdrage
leveren aan de opdracht van de wereldwijde kerk om de lofzang overal op
aarde
– dus ook in Opperdoes - gaande te houden.
b. Tot
opbouw, toerusting en vorming van het geloof van de gemeenteleden in
verbondenheid
met God en met elkaar.
c. Om
vorm te geven aan Christus’ opdracht in de wereld conform de zendingsopdracht
(Mat. 28:18) en om de opdracht voor dienst
in de wereld (Mat. 25:40) gestalte te geven.
Wij willen dat
vierend, lerend en dienend en spelend proberen te doen:
Vierend: in de eredienst rond Schrift en Tafel, in
samenkomsten waarin we God de eer geven,
open en gastvrij, een ieder nodigend.
Lerend: in activiteiten, waardoor
we elkaar helpen ons geloof te verdiepen, onze individuele levensstijl
daarop
af te stemmen en samen ons gemeente-zijn meer en meer vorm te geven.
Dienend: in activiteiten waarin we dienstbaar zijn aan
God, aan elkaar en aan de samenleving
in pastoraat en diaconaat.
Spelend: hierbij staat de ontmoeting
centraal. Om het gemeente zijn ook in het dagelijks leven
vorm te geven worden
er diverse activiteiten georganiseerd die een ontspannen samenzijn van jong en
oud bevorderen.
Onze Opdracht:
Kerk zijn in deze wereld,
open en gastvrij, aanwezig in Gods Naam.
We willen daarbij ook open
staan voor buurgemeentes en deelnemen aan wat bovenplaatselijk door de
Protestantse Kerk in Nederland wordt georganiseerd in classicaal of
‘Ring’-verband
Uitdagingen:
Mensen tot 60 jaar meer
betrekken bij het kerkelijk leven.
Samenwerking zoeken op
verschillende terreinen met andere protestantse gemeenten.
Hieronder valt ook een verder onderzoek naar de noodzaak
van en mogelijkheden voor samenwerking
met de Protestantse Gemeente Medemblik.
Hierbij wordt gedacht aan samenwerking op diaconaal
gebied en op het gebied van
Vorming en Toerusting. Er wordt van uitgegaan dat elke gemeente
zijn eigen
vierplek houdt. Er kunnen enkele gezamenlijke diensten worden gehouden om
elkaar te ontmoeten.
Binnen de classis
Noord-Holland bevindt de gemeente zich in de Ring West-Friesland,
die tot doel heeft
het geestelijk leven te bevorderen. Hoe kunnen we daaraan een bijdrage leveren?
Concrete uitwerking
van bovenstaande
Ad a. Vierend
De eredienst.
Elke zondag wordt de eredienst gehouden.
De orde van dienst van de eredienst is gebaseerd op de orde van dienst
zoals deze wordt aangegeven
in het Dienstboek van de Protestantse Kerk in
Nederland.
In de zondagse eredienst wordt in principe uitgegaan van het oecumenisch
leesrooster van de
Raad van Kerken, zowel in de dienst als in de
kindernevendienst.
Voor liederen wordt gebruik gemaakt van het Liedboek ‘Zingen en bidden in
huis en Kerk’ en
verder uit de schat van liederen die de christelijke kerk
heeft voortgebracht en voortbrengt.
Binnen de bestaande orde van dienst wordt gezocht
naar meer afwisseling in de dienst.
De bestaande orde van dienst kent het schema: Dienst
van voorbereiding- Dienst van het Woord-
Dienst van het antwoord. Dit schema
fungeert als geraamte, als basis voor de eredienst.
Daarbinnen kan gevarieerd
worden; bijvoorbeeld door afwisselend te kiezen voor een
kyriegebed met een glorialied of een gebed van
verootmoediging met genadeverkondiging
en leefregel; door een preek in
gedeelten of een vertelling in plaats van de preek; door het
inzetten van
filmpjes of foto’s ter overdenking.
In de eredienst wordt gepoogd om ook de taal zo
toegankelijk mogelijk te houden,
daarbij geldt echter wel dat er bepaalde begrippen zijn, die heel specifiek bij een
kerkdienst horen en waarbij wel enige kennis vooraf, of nadere uitleg, gewenst
is.
In de eredienst wordt gebruik gemaakt van schermen
waarop de liederen geprojecteerd worden
en waarop desgewenst afbeeldingen kunnen
worden getoond.
De diensten kunnen ook thuis beluisterd worden via www.kerkdienstgemist.nl
of via de kerktelefoon.
Er zijn per jaar
minimaal vier diensten van Schrift en Tafel.
Ook in
verzorgingshuis Almere worden vier diensten van Schrift en Tafel aangeboden.
Het kerkelijk
seizoen, dat loopt van september tot de zomervakantie, begint met een
startdienst en ’s middags een Vesper. Het kerkelijk jaar begint op de eerste
zondag van
advent (vier zondagen voor kerstmis) en wordt afgesloten met een
dienst op de zondag
voorafgaand aan de
eerste zondag van advent, waarin overledenen van het afgelopen
kerkelijk jaar worden
herdacht.
Voor kinderen van de basisschoolleeftijd is er wekelijks
kindernevendienst en voor de
tieners 1 x per maand tienerdienst. Voor de
allerkleinsten is er oppasdienst.
Uitdaging:
Kinder- en tienerdienst in stand houden. De groep kinderen die naar de nevendienst
komt
wordt kleiner, maar er zijn ook minder mensen om nevendienst te geven en
om
oppasdienst voort te zetten.
Diensten rond en op
de kerkelijke feestdagen.
Kerstnachtdienst in
de Dorpskerk met medewerking van de
muziekvereniging T.A.V.E.N.U.
Gezinsdiensten op
Eerste Kerstdag en Paasmorgen zijn laagdrempelig en uitnodigend.
Bijzondere
aandacht voor het Triduüm van Pasen (Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Stille
Zaterdag)
met een viering van de
Maaltijd van de Heer op Witte Donderdag.
Er is een dienst op
Hemelvaartsdag. Er is met Pinksteren een buitendienst.
Op Dank- en Biddag
voor gewas en arbeid wordt een avonddienst gehouden.
In de
Veertigdagentijd kan er een Vesper gehouden worden.
Diensten in het
zorgcentrum Almere:
1x per maand een avondsluiting
in samenwerking met de Christelijke Gereformeerde Kerk.
4 x per jaar een
zondagmiddagdienst van Schrift en Tafel.
Maandelijkse
vertelvieringen in de huiskamer.
Gelegenheidsdiensten
voor rouw en trouw.
Voor een overleden
gemeentelid kan er wanneer de nabestaanden dat wensen een
afscheidsdienst/
dankdienst voor het leven worden gehouden.
Een huwelijk, dat
voor de burgerlijke stand is voltrokken, kan (in)gezegend worden in een
kerkdienst, waarbij als voorwaarde geldt dat in ieder geval een van de beide
partners lid van de
Protestantse Gemeente te Opperdoes is.
Uitdagingen:
Gebruik van moderne
media in de diensten, bijvoorbeeld het
gebruik van
YouTube filmpjes en
afbeeldingen.
Meer gemeenteleden bij
de diensten betrekken.
Ad b. Lerend.
Door activiteiten
van de commissie Vorming en Toerusting (V&T) en door de preek in de
zondagse eredienst.
De
huidige activiteiten zijn:
Kringwerk:
Bijbelkring en gesprekskring.
Leerhuis.
Catechese en Youth
Alpha voor tieners.
Catechese/gesprekskring
voor jong volwassenen wanneer daar behoefte aan bestaat.
Vrouwencontactgroep.
Leesgroep.
Een gemeenteavond
met een speciaal onderwerp.
Uitdagingen:
Activiteiten die ook
mensen vanuit het dorp aanspreken.
Activiteiten om
jonge gezinnen te bereiken.
Problemen:
Er is een gebrek aan
vrijwilligers om nieuwe activiteiten op te zetten of bestaande in
stand te
houden. Dat speelt bijvoorbeeld bij het jeugd- en jongerenwerk.
Jongeren en ook
jonge gezinnen hebben het erg druk. Het is daardoor lastig om een avond te
plannen.
Ad c. Dienend.
Materiële zorg
Het in standhouden
van kerkelijk werk en gebouwen door de inzet van het
College van
Kerkrentmeesters en vrijwilligers. Binnen het gebouw vinden waar mogelijk
vernieuwingen en moderniseringen plaats met het oog op toegankelijkheid,
gebruiksgemak en het gebied van duurzaamheid.
Zorg voor elkaar in
Gods naam in pastoraat en diaconaat:
Pastoraal bezoek bij
lief en leed:
Het pastoraat wordt
bedreven door predikant en ouderlingen en contactpersonen.
Er zijn vier
ouderlingen voor het pastoraat: een jeugdouderling, een ouderling als
aanspreekpunt voor de leeftijdsgroep tot 60 jaar en twee ouderlingen voor de
groep
van zestig jaar en ouder.
Ouderenbezoek,
ziekenpastoraat en rouwpastoraat en
bezoek bij bijzondere gebeurtenissen
door predikant, ouderlingen en/of contactpersonen.
Het uitdelen van een
roos aan alle geslaagden uit het dorp en die uit onze kerkelijke
gemeente in
omliggende plaatsen.
Er wordt ook
ingespeeld op concrete gebeurtenissen binnen de gemeente.
Door de diaconie:
Jaarproject
zendings- ontwikkelingswerk.
Steun aan Dorcas voedselactie.
Sponsoren van een kind
in ontwikkelingsland.
Noodhulp in de
wereld.
Steun aan de zending.
Steun aan de
voedselbank.
Steun aan ‘Schuldhulpmaatje’
Meedoen aan de
dorpsveiling ten behoeve van een project of goed doel.
Geldelijke steun aan
verschillende organisaties en indien nodig aan personen.
Vakantie voor een
gemeentelid.
Een ‘uitje’ voor
ouderen en een ‘uitje’ voor bewoners van Huize Almere die gebonden
zijn aan een
rolstoel.
Uitdagingen:
Meer gemeenteleden
betrekken bij het werk van de diaconie, zodat niet alles op het
college van
diakenen neerkomt.
Meer naar buiten
treden met acties zodat ook andere bronnen dan collecten en
giften van eigen
gemeenteleden worden aangeboord.
Samenwerking bij
acties en hulpverlening met diaconieën uit de Ring West-Friesland
Missionair werk:
Kerk in en voor het
dorp zijn door betrokken te zijn bij dorpsactiviteiten.
Activiteiten voor
kennismaking en ontmoeting: wandelingen, museum-en activiteitenbezoek.
Uitdaging:
Contact en
samenwerking met andere organisaties in het dorp.
Ad d Spelend
Door de missionaire
commissie worden wandelingen en excursies georganiseerd die het
karakter hebben
van ontmoeting en kennismaking.
Voor kinderen worden
er knutselmiddagen georganiseerd en een kerstviering op Tweede Kerstdag
Met enige regelmaat
wordt er een maaltijd georganiseerd zodat gemeenteleden elkaar in
een
ontspannen sfeer kunnen ontmoeten.
Uitdagingen algemeen:
Hoe betrek je
jongeren bij het kerkelijk werk? Nu lukt dat slechts incidenteel.
(Jongeren worden al
wel ingeschakeld bij het bedienen van de laptop en de beeldschermen
tijdens de
erediensten).
Hoe bereik je
buitenkerkelijken?
Hoe blijf je
financieel gezond? Onze gemeente krijgt in toenemende mate te maken met
tekorten op de exploitatierekening. Gelukkig zijn er wel de nodige reserves.
Hoe kun je voldoende
ambtsdragers vinden? Uit de leeftijdsgroep 25-60 jarigen zullen de
ambtsdragers
van de toekomst moeten komen. Het is daarom van groot belang hen bij de kerk
betrokken te houden.
Wie gaat het
allemaal organiseren? Dus hoe vinden we
naast ambtsdragers voldoende vrijwilligers?
Er mag niet vanuit gegaan worden
dat de predikant en de kerkenraad alles wel doen.
Opperdoes 13 juni
2019